Usiaho patrochu22

200 ton kostak i płoci. Navukoŭcy znajšli kandydata ŭ samyja ciažkija žyvioły ŭ historyi Ziamli

Heta vymierły miljony hadoŭ tamu vid kitoŭ, jaki moh važyć kala dvuchsot ton — ci navat da trochsot, piša Bi-bi-si.

Kit, jaki isnavaŭ kala 40 młn hadoŭ tamu, ź jaho mocnymi, ciažkimi kostkami, chutčej za ŭsio, žyŭ na miełkavodździ. Fota: Alberto Gennari

Navukoŭcy-paleantołahi znajšli kandydata ŭ samyja ciažkija žyvioły z usich, jakija kali-niebudź žyli na Ziamli. Heta vymierły miljony hadoŭ tamu vid kitoŭ, jaki moh važyć kala dvuchsot ton — ci navat da trochsot.

U navukovym časopisie Nature ŭ sieradu była apublikavanaja spravazdača ab daśledavańni hihanckich skamianiełych reštkaŭ staražytnaha kita, znojdzienych u pustyni ŭ Paŭdniovaj Amierycy, na poŭdni Pieru.

«Nasamreč reštki znajšli 13 hadoŭ tamu, ale jany byli takoha pamieru i formy, što try hady syšło tolki na toje, kab dastavić ich u Limu, stalicu Pieru, dzie ich uvieś hety čas i vyvučali», — patłumačyła doktar Eli Amsan, jakaja pracavała z reštkami kita razam z kamandaj paleantołahaŭ na čale z doktaram Marya Urbina.

Hety kit mierkavana žyŭ kala 39 młn hadoŭ tamu. Jon byŭ niekalki mienšy (karaciejšy) za ciapierašnich samych vialikich žyvioł, błakitnych kitoŭ, ale, jak vyśvietlili navukoŭcy, našmat macniejšy i ciažejšy, tamu da jaho aryjencirovačnaj masy daciahvajuć tolki samyja vialikija sa złoŭlenych kali-niebudź błakitnych kitoŭ.

Usiaho było znojdziena 18 kostak dahistaryčnaha hihanta: 13 pazvankoŭ, čatyry rabry i častka ściehnavoj kostki. Hetaha navukoŭcam chapiła, kab zrazumieć, nakolki ciažkim moh być hety kit.

Reč, u pryvatnaści, u tym, što jaho kostki byli byccam paškodžanyja chvarobami, jakija nazyvajucca asteaskleroz i pachijastoz.

Połaści byli zapoŭnienyja kaściavoj tkankaj, i ŭ cełym kostki byli niepraparcyjna toŭstymi, z dadatkovymi narastami na pavierchni. Ale heta, na dumku navukoŭcaŭ, byli nie chvaroby, a, chutčej, evalucyjnaja adaptacyja: hihanckamu kitu, jaki paśviŭsia na miełkavodździ, treba było być mocnym.

Takija kostki jość u ciapierašnich marskich karoŭ, jakija žyvuć u prybiarežnych zonach u roznych častkach śvietu.

Navukoŭcy padličyli, što pieruanski hihant moh być 17—20 mietraŭ daŭžynioj, što nie asabliva ŭražvaje, bo błakitnyja kity byvajuć i da 30-ci mietraŭ.

Ale masa tolki škileta ŭ staražytnaha kita była dzieści pamiž 5,3 i 7,6 tony.

Kali dadać da hetaha ciahlicy, vantroby i skuru, ahulnaja masa cieła atrymlivajecca, u zaležnaści ad roznych dapuščeńniaŭ, ad 85 da 320 ton.

Doktar Eli Amsan, kuratar Dziaržaŭnaha muzieja historyi pryrody ŭ niamieckim Štutharcie, prapanoŭvaje karystacca miedyjannaj acenkaj u 180 ton.

Prykładna takoj vahi byli samyja vialikija z błakitnych kitoŭ, zdabytyja ŭ epochu kitabojnaha promysłu.

«Ale ŭ nas niama padstaŭ dumać, što naša asobina była niejkaj asabliva vialikaj abo maleńkaj […] tamu treba mieć na ŭvazie, što naša miedyjannaja acenka ŭžo samaja vysokaja siarod błakitnych kitoŭ», — skazała doktar Amsan u efiry Bi-bi-si.

Kamanda, jakaja vyvučała pieruanskija reštki kita, paraŭnoŭvała ich, u pryvatnaści, z błakitnym kitom, čyj vielizarny škilet z 2017 hoda visić u Muziei historyi pryrody ŭ Łondanie.

«Pieruanski» kit, pa ich acency, byŭ prykładna na piać mietraŭ karaciejšy, ale pry hetym u dva-try razy ciažejšy za hetaha sučasnaha kita.

Kamientary2

  • ch
    03.08.2023
    "pakul vialikija kity raźviarnucca.."
    kep, niaŭžo maleńkaj rybcy pryśviačajecca?)
  • Žvir
    03.08.2023
    Cikava!

Ciapier čytajuć

Try porcyi marožanaha i pieraapranutaja babula ŭ lesie — jak zatrymlivali zabojcu z praśpiekta Rakasoŭskaha i jaho baćkoŭ2

Try porcyi marožanaha i pieraapranutaja babula ŭ lesie — jak zatrymlivali zabojcu z praśpiekta Rakasoŭskaha i jaho baćkoŭ

Usie naviny →
Usie naviny

Žychary damoŭ pa vulicy Siamionava ŭ Minsku časova adstajali svajo žyllo2

Biełarusy napisali ŭ Kanstytucyjny sud bolš za 113 skarhaŭ. Mikłaševič: Prydatnyja tolki 5% ź ich

Prablemy ź vizami na kancert Karža ŭ Varšavie — biełarusy atrymlivajuć admovy pa niezrazumiełych pryčynach14

Tramp patłumačyŭ kiraŭniku NATA, čamu ZŠA patrebnaja Hrenłandyja10

«Niaskoranaje pakaleńnie». Vyjšła kniha ab represavanych studentach4

Čynoŭnica Homielskaha abłvykankama ŭ razmovie z błohieram pryznałasia ŭ palityčnych čystkach2

«A mianie za što?» I kupcy sa Smalenska, jakija nachabna źbivajuć košt dziedavaj chaty — strašnaja kniha pra nastupstvy5

«Kultura i mastactva» praviała na piensiju hałoŭnuju redaktarku. Ni słova pa-biełarusku16

U Ispanii znajšli frahmienty kostak samaha staražytnaha ź viadomych u Zachodniaj Jeŭropie ludziej1

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Try porcyi marožanaha i pieraapranutaja babula ŭ lesie — jak zatrymlivali zabojcu z praśpiekta Rakasoŭskaha i jaho baćkoŭ2

Try porcyi marožanaha i pieraapranutaja babula ŭ lesie — jak zatrymlivali zabojcu z praśpiekta Rakasoŭskaha i jaho baćkoŭ

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić