«Ad vobrazu tusoŭščycy ja nie admyjusia». Ščyraja hutarka ź Jaŭhienijaj Suhak pra asabistaje, teksty dla Kaleśnikavaj i praklon biełaruskich miedyja
Aŭtarka jutub-prajektaŭ «Mnie taksama nie padabajecca» i «Hadzińničak cikaje» Jaŭhienija Suhak maje bahataje miedyjnaje minułaje. U intervju «Našaj Nivie» žurnalistka raspaviała pra svoj prychod u miedyjnuju śfieru, a taksama pra imidž tusoŭščycy, teksty dla Kaleśnikavaj i Cichanoŭskaj, viadomuju frazu «daŭbić-daŭbić-daŭbić», nastroi babarykancaŭ i žyćcio nasuprać KDB.
«Naša Niva»: Ty ciapier žyvieš na dva harady — Varšavu i Bierlin. Čym było abhruntavana takoje rašeńnie, pry jakim treba matacca tudy-nazad? Čaho niama ŭ adnym horadzie, što jość u inšym, i naadvarot?
Jaŭhienija Suhak: Ahułam Varšava — kłasny, zručny horad. Za niemahčymaściu viartacca dadomu ja adčuvaju Varšavu krychu jak dom. Ale ŭ niejki momant ja zrazumieła, što mnie ŭ joj nie chapaje natchnieńnia. Za pavarotam mianie nie čakaje novaja infarmacyja. Niekali ŭ mianie było takoje ŭ Minsku, naturalna, kazała da 2020 hoda.
«NN»: Čuli mierkavańnie, što Ženi Suhak niedastatkova tusovak. Heta praŭda?
JAS: Mnie padajecca, ad vobrazu tusoŭščycy ja nie admyjusia, navat kali pajdu pracavać u biblijateku i kinu pić. U niejki momant ludzi mianie tak i ŭsprymali, bo byŭ pieryjad u Minsku, kali bolšaść fotazdymkaŭ u maim instahramie była z kielicham u rukach. Ja, možna skazać, była čałaviekam z ubudavanym u adnu ruku kielicham, a ŭ inšuju — telefonam, ź jakoha sačyła za pracaj.
Nasamreč, u tym ža Bierlinie ja ciapier tusujusia vielmi mała. Ale kali kažuć pra Bierlin, to ŭ častki publiki maładziejšaj zaŭsiody asacyjacyja z kłubami, technaśvietam, supiernasyčanymi paci (viečarynami. — NN). Ale dla mianie bolš važnaje samo natchnieńnie, jakoje ja atrymlivaju ad horada. Ja mahu vyjści ŭviečary vyhulvać sabaku, i navokał zvykłaja vulica, i nadvorje moža być nie vielmi, ale ja zaviarnu za vuhał i pabaču, jak śviatło padaje na dom, a mima prachodziać cikava apranutyja, svabodnyja, niezvyčajnyja ludzi — dla mianie voś heta moža ŭžo być natchnieńniem.
«NN»: A kudy dziełasia tusoŭščyca, niejkija zvyčki ŭsio ž ad jaje zastalisia?
JAS: Ja nie skažu, što ŭsio całkam źmianiłasia, bo, naprykład, ja pju ałkahol (tak možna kazać u sučasnym śviecie? Moža, heta ŭžo tabu?) Pryznajusia, što z hadami ty ŭžo nie možaš dazvolić sabie vypić stolki ž, jak raniej. Mnie doŭhi čas kazali, što ja vampir i viadźmarka, i na mnie ničoha nie adbivajecca. Tak sapraŭdy było niejki čas, ale jon minuŭ.
Ciapier u mianie ahułam bolšy pryjarytet u bok asensavanaha staŭleńnia da svajho cieła i myśleńnia, taho, što sa mnoj adbyvajecca. Emihracyja i śmierć maci adbilisia na maim mientalnym zdaroŭi, tamu, skažam tak: čym bolš trymaješ siabie ŭ niejkich zdarovych pryjemnych stanach, tym lepš heta adbivajecca i na psichicy.
Jašče na moj ład žyćcia ŭpłyvaje prazaičnaja pryčyna: tam, dzie ja žyvu ciapier, u mianie ŭžo niama toj kolkaści siabroŭ, jakaja była ŭ Minsku.
«NN»: Raniej ciabie najpierš pradstaŭlali jak hałoŭnuju redaktarku The Village Biełaruś. Z momantu, jak prajekt aficyjna spyniŭ isnavańnie, jak ty siabie prezientuješ? Jak viadučuju jutub-šou?
JAS: Kali kazać pra prafiesijnaje, to ja zaŭsiody nazyvaju siabie najpierš žurnalistkaj. I tak, kažu, što ja aŭtarka i viadučaja hramadska-palityčnych prajektaŭ na jutubie — «Hadzińničak cikaje» i «Mnie taksama nie padabajecca». Dalej usio zaležyć ad situacyi. U niekatorych častkach svajho pracoŭnaha žyćcia ja byvaju mientarkaj, u inšych — lektarkaj ci śpiecyjalistkaj pa kamunikacyjach. Hetyja dadatkovyja roli dadajucca, ale zaŭsiody na pieršym miescy idzie žurnalistka.
«Paru hadoŭ tamu ja chacieła kinuć usio»
«NN»: Mnohija niezaležnyja prajekty i miedyja ciapier sutyknulisia sa skaračeńniem ci prypynieńniem finansavańnia, ciabie heta nie zakranuła?
JAS: Pakul mianie heta nie zakranuła. Ale heta nie značyć, što tak jano i zastaniecca z ulikam taho, jak usio chutka mianiajecca štodzień, tut nie adčuvaju siabie ŭ asabliva pryvilehiravanym stanoviščy.
Jašče paru hadoŭ tamu ja ŭvohule chacieła kinuć usio, tamu što praca ŭ biełaruskich miedyja pačała stamlać jakraz niaźmiennaj baraćboj za žyćcio. Za toje, što ty na stałaj asnovie musiš znachodzicca ŭ pošukach ci hrošaj, ci niečaha jašče. I heta historyja nie tolki pra pieryjad paśla 2020 hoda. U Minsku vialikija vydańni žyli dobra, a dla bolš nišavych pieryjadyčna paŭstavała pytańnie isnavańnia. I voś hetaja štohadovaja vymotvalnaja historyja ŭrešcie pačynaje ciabie zabivać.
Ja pabyła redaktaram u mnostvie roznaprofilnych vydańniaŭ — u niejki momant ja, naprykład, była redaktarkaj časopisa teatra opiery i baleta «Parter». Užo ŭ emihracyi dapamahała kaleham i padpracoŭvała hałoŭnym redaktaram vydańnia pra ajcišny łajfstajł Bubble, jakoje ŭvachodziła ŭ dev.media. Heta dla mianie było cikava, toje byŭ taki rekreacyjny dośvied. Paralelna ja zajmałasia Village, dzie ŭvieś čas treba było tušyć pažary ŭ płanie infarmacyi — sudy, palitviaźni… A ŭ «Bable» byŭ kudy bolš utulny śviecik. Ale kali i ajcišny prajekt zakryŭsia, ja tady prosta padumała: «B*ia, heta ŭžo niejki praklon biełaruskich miedyja». Takoje adčuvańnie, što ty ŭvieś čas musiš być u režymie vyžyvańnia.
«NN»: Kančatkovy finiš The Village Biełaruś — heta było pytańnie adsutnaści finansavańnia ci prosta niežadańnia dalej jaho šukać?
JAS: Dumaju, bolš druhoje, tamu što prajektu treba było raźvivacca, jon zachodziŭ u tupik. Paśla revalucyi, emihracyi i vajny ŭ nas skaraciłasia redakcyja i sami resursy. My pierajšli na taki dema-režym u niejki momant. I było zrazumieła, što isnavać u im z kožnym dniom robicca ŭsio bolš niecikava. Ale dla taho, kab pašyracca, patrebnyja byli finansy — naniać tych ža dadatkovych ludziej. A finansavych mahčymaściaŭ nie było, i ŭ zasnavalnikaŭ, jak ja razumieju, nie zastałosia cikaŭnaści da ich pošukaŭ.
U niejki momant u nas była ideja pierarabić The Village u miedyja dla biełarusaŭ u emihracyi, što, ja liču, było b dobra, tamu što takoha miedyja tak i nie źjaviłasia. I zrazumieła čamu: donary nie asabliva chočuć davać hrošy dla emihranckaha ŚMI, tamu što jany dapamahajuć demakratyi ŭnutry krainy, a vy ŭžo i tak u demakratyjach žyviacie, vyjechaŭšy.
Ale chutka ŭsie biełaruskija miedyja dla biełarusaŭ u emihracyi mohuć pierastać być relevantnymi: z kožnym hodam ich usio mienš buduć cikavić naviny ź Biełarusi, im budzie ŭsio roŭna na toje, jakija cukierki byli ŭ padarunkach na Novy hod na pradpryjemstvie.
«NN»: Što nakont supraćstajańnia prapahandzie i zmahańnia za aŭdytoryju ŭnutry Biełarusi z ulikam niemahčymaści pracavać tam i atrymlivać infarmacyju na miescy? Jakija ŭ ciabie tut prahnozy dla biełaruskich miedyja?
JAS: Ja dumaju, što hałoŭnaja prablema ŭsio ž nie ŭ składanaści zdabyčy infarmacyi. Zrazumieła, što raniej my siadzieli ŭ redakcyi, fatohraf moh adbiehčy i adrazu niešta źniać. Ci my mahli pryjści na razmovu niepasredna ŭ «Minskuju spadčynu». Hetych mahčymaściaŭ ciapier niama, ale ŭsio ž my žyviem u internetnyja časy, i infabłakadu mahčyma praryvać. Pytańnie ŭ tym, za jakija hrošy heta budzie rabicca i adkul ludzi buduć atrymlivać zarobki, kali finansavańnie dla biełaruskich miedyja budzie zhortvacca. Pry najhoršym raskładzie heta budzie vialikaja trahiedyja, tamu što pra toje, što sapraŭdy adbyvajecca ŭ krainie, viadoma vyklučna dziakujučy niezaležnym biełaruskim miedyja i prajektam. Voś zakryćcio prajekta «Biełaruski Hajun» — heta, vidavočna, vialikaja pieramoha režymu i vialikaja niastača dla nas usich.
Što tyčycca biełaruskaj prapahandy, to jana zajmaje niejkija nišy, ale ŭsio, što robiać hałoŭnyja vieršniki našaj prapahandy — heta ŭsio roŭna biezhustoŭna i nietalenavita. Toje, što ŭ Biełarusi pry źniknieńni alternatyŭnych prajektaŭ pačnuć jašče bolš zahladacca ŭ rasijski miedyjarynak, tut bolš šancaŭ. Ale mnohija biełarusy i ciapier tam.
«NN»: Bačyła pad niekatorymi vašymi vypuskami kamientary: «Adny i tyja ž ekśpierty, papsa, znoŭ abmiarkoŭvajuć minułaje…» Jak na takoje reahuješ i jak napaŭniaješ siabie ajčynnym paradkam dnia, znachodziačysia nie ŭ Biełarusi, kab nie vypaść z kantekstu zusim?
JAS: Nakont adnych i tych ža ekśpiertaŭ — takaja prablema była i ŭ Minsku. Ja pamiataju, jak pisalisia niekatoryja materyjały: ty adkryvaješ fejsbuk, hladziš, chto z publičnych znajomych anłajn i prosiš «daj kamientar». I tak ci inakš usie chadzili pa kole, zbolšaha paŭsiul milhali adny i tyja ž tvary. Paśla 2020-ha kolkaść ekśpiertaŭ pačała raści. Na žal, niekatoryja asoby apynulisia ŭ turmie. Ale ŭ sumie cikavych ludziej, hatovych razmaŭlać publična, stała bolš.
Kali bolš za dva hady tamu ja pačynała rabić «Mnie taksama nie padabajecca», kazali: «Ty što? Try čałavieki na kožnuju pieradaču, dzie ty voźmieš stolki ludziej? Ty zakryješsia praz dva miesiacy». I voś my isnujem bolš čym dva hady. Naturalna, niekatoryja ludzi prychodzili šmat razoŭ, ale mnohija — nie.
Nakont nasyčeńnia paradkam dnia — u mianie niama zadačy nasyčać siabie mienavita biełaruskim paradkam dnia. U mianie staić zadača nasyčać siabie hłabalnym paradkam dnia, u tym liku biełaruskim. Ja chaču, znachodziačysia ŭ jeŭrapiejskim śviecie, nie pieraklučacca na jaho całkam, kaniečnie, ale pry hetym isnavać tut, a nie ŭ biełaruskim bable. U adnym z vypuskaŭ «Hadzińnička» my z Arciomam [Šrajbmanam] spračalisia: jon kazaŭ, što jamu padabajecca ideja biełaruskaha Brajtan-Bič, a ja kazała, što kłasna, kali biełarusy bolš atrymlivajuć ad zachodniaha śvietu i bolš raźvivajucca ŭ roznyja baki. Tamu, chutčej, maja zadača ŭ tym, kab ja ahułam sprabavała dalahlad pašyrać, knižki čytać, nie tolki telehram-kanały.
«U hałavie nie ŭkładvałasia, što možna zajści prosta ŭ budynak, a vyjści adtul u aŭtazak ź inšaha boku»
«NN»: Ty ŭvarvałasia ŭ palityčny varušniak u 2020-m, dałučyŭšysia da štaba Viktara Babaryki. A što nakont staŭleńnia da palityki i apazicyi ŭ pryvatnaści raniej? Nie było takoha, što voś Statkievič, Sieviaryniec — heta nas nie tyčycca, my prosta robim haradskija časopisy?
JAS: Budučy redaktaram haradskoha vydańnia, ja pisała pra roznych ludziej, u tym liku i pra apazicyju.
A kali ja pryjšła letam 2020-ha ŭ štab Babaryki i dapamahała tam, to ŭ niejki momant, kali zarehistravali Śviatłanu Cichanoŭskuju, tam źjaviłasia i tak zvanaja staraja apazicyja — Alaksandr Dabravolski, Hanna Krasulina i inšyja. Skazać, što my pabiehli adrazu adno adnamu nasustrač, kinulisia ŭ abdymki — nie. Spačatku ŭ nas byŭ lohki momant nieparazumieńnia. My ŭsio ž roznyja pakaleńni z roznymi zaniatkami i bekhraŭndam. Da taho ž ludzi, jakija źjavilisia ŭ 2020-m, da hetaha palitykaj nie zajmalisia, i mnohija pryjšli nie zajmacca palitykaj, a prosta zrabić niejkuju dobruju spravu.
«NN»: A što nakont palityčnych pohladaŭ da 2020 hoda?
JAS: Maje palityčnyja pohlady byli takija ž, jak i zastalisia. Ja dahetul asabliva nie chadziła žalezam pa škle bić. Ja była žurnalistkaj i nie zajmałasia palityčnym aktyvizmam. Pry hetym u mianie byŭ svoj pohlad na padziei, jakomu, darečy, akramia ŭsiaho inšaha, dapamahła sfarmavacca adna padzieja — kali zakryvali EHU, dzie ja vučyłasia. My na toj momant ličyli, što vučymsia ŭ najlepšaj VNU ŭ Biełarusi, i raptoŭna atrymali svoj pieršy ŭrok dyktatury. Tady my pratestavali, ale ničoha, naturalna, nie dapamahło. Toj momant vielmi mocna ŭmacavaŭ maju pazicyju palityčnuju.
«NN»: Apošnija hady ŭ Minsku ty žyła nasuprać KDB. Jak žyłosia z takim vidam?
JAS: Mnie było vielmi dziŭna, kali na adnym ź pieršych maršaŭ u 2020-m ja ŭbačyła ludziej, jakija stajać na prystupkach KDB, z płakatami. Dla mianie hety budynak zaŭsiody byŭ jak dekaracyja, ź jakoj ničoha nie adbyvajecca. Ź jakoj niama nijakaj mahčymaści ŭzajemadziejničać, nibyta tam pastavili zialony chramakiej, na jakim namalavali taki budynak. Padobnaje adčuvańnie było sa mnohimi inšymi takimi dziaržaŭnymi budynkami ŭ Minsku, jakich asabliva šmat u rajonie Marksa-Śviardłova.
Ale potym, taksama letam-2020, u mianie źjaviłasia svaja historyja z KDB, kali my z Sašam Vasilevičam (tady ŭłaśnikam ahienctvaŭ Vondel, Hepta i Halerei «Ŭ», suzasnavalnikam Mint Media — ułaśnikam sajtaŭ Kyky.org i The Village, paśla palitviaźniem. — NN) panieśli ŭ KDB chadajnictva pra asabistaje daručalnictva za Viktara Babaryku dla źmieny jamu miery ŭtrymańnia — i byli zatrymanyja. Biezabličnaja niežyvaja kanstrukcyja ažyła, stała dla mianie pahrozaj — u hałavie nie ŭkładvałasia, što možna zajści prosta ŭ budynak, a vyjści adtul u aŭtazak ź inšaha boku.
«Kali ja napisała dla Mašy [Kaleśnikavaj] «daŭbić-daŭbić-daŭbić», pieršy raz jana heta nie pračytała»
«NN»: Raskažy pra teksty, jakija ty pisała dla Śviatłany Cichanoŭskaj i Maryi Kaleśnikavaj — u čym była roźnica padychodaŭ u pracy ź imi?
JAS: U 2020-m ja jašče krychu dapamahała z tekstami i Vieranicy Capkała, ale ŭ mienšaj stupieni. Jana ŭ samym pačatku pakazvała mnie svaje teksty, a ja davała joj niekatoryja rekamiendacyi ci abmiarkoŭvała ź joj kancept pramovy ŭvohule, pra što možna budzie parazmaŭlać.
Ja pisała najpierš teksty Mašy i nie dumała, što budu pisać ich i Śviecie. Jana tady rychtavałasia da vystupu na telebačańni, i tekst joj napisała jaje kamanda. Pamiataju, što pračytała jaho i nie vykazała asablivaha zachapleńnia. Ale ŭ toj ža čas ja razumieła, što heta ich votčyna i bačańnie, ja nie chaču leźci i pieraškadžać. Ale na nastupnuju ranicu Śviatłana sama patelefanavała mnie i skazała, što prosić mianie napisać joj tekst na TB. Vystup byŭ praź niekalki hadzin, voś takija ŭ toj čas byli dedłajny.
Paśla, kali ŭžo pačalisia mitynhi, my ź joj paru razoŭ prahavaryli temy, abmierkavali, što hałoŭnaja zadača, kab kožny byŭ saboj, kab nie było nijakich palittechnałohij. My ŭsio rabili, jak adčuvali, ščyra. My razumieli, što Śvieta paniesła padavać podpisy za svajho muža, jakoha pasadzili ŭ turmu, i joj treba pra heta raskazvać, nie robiačy vyhlad, što jana majsterski palityk. Tamu na mitynhach jana i raspaviadała asabistuju historyju, i heta historyja adhukałasia, tamu što Śviatłana była adnoj z takich ža žančyn, jakija stajali la sceny. Kožnaja ź ich mahła apynucca ŭ situacyi, kali jaje muža zakryli b u turmie.
Z Mašaj było inakš. Ja pisała joj teksty amal całkam, ad jaje było nul redaktury, bo Mašy jany vielmi padabalisia. Zrazumieła, što my spačatku abmiarkoŭvali, pra što budzie tekst. Ale ŭ nas ź joj była vielmi tvorčaja sinerhija ŭ hetym pytańni.
Ja pamiataju, kali jana ŭpieršyniu pračytała sa sceny na Banhałor toje, što ja napisała — mianie jak tokam udaryła. Toje, jak jana heta rabiła, jak jana čytała — jana małanka i ahoń, u joj stolki enierhii i stanoŭčaj lutaści! U mianie biehli muraški pa rukach prosta.
Darečy, kali ja napisała dla Mašy «daŭbić-daŭbić-daŭbić» u tekście, i pieršy raz jana heta nie pračytała, ja padumała — okiej, značyć joj tak kamfortna. Ale ŭ nastupny raz jana čamuści pieradumała, i ŭ jaje hetaja fraza atrymlivałasia supiermocna.
«NN»: Maryja zaklikała ciabie ŭ listach, pakul jany dachodzili, pačać pisać knižku pra 2020 hod. Nie pajšoŭ praces?
JAS: Skažu ščyra, što ŭ niejki momant ja navat pačała pisać, a potym vielmi chutka kinuła. Chacia mnohija mianie stymulavali da hetaha. Ale, pa-pieršaje, ja nikoli nie vieryła, što paciahnu ažno cełuju knihu. A pa-druhoje, jaje, vidać, treba było pisać adrazu. Tamu što ciapier ja vymaŭlaju mnohija rečy, ale ich nie adčuvaju, prosta pamiataju. Toje, što adbyvałasia z nami tady, na jakim uzroŭni byli harmony, jakija mahli zdarycca pieramieny… Ja doŭhi čas kazała, što heta było samaje ščaślivaje leta ŭ maim žyćci.
Ja dumaju, što i emihracyju ja dosyć praciahła ŭsprymała lohka mienavita na vajbie leta-2020. Toje, što adbyvałasia, niejki čas było takim nierealnym, nibyta my prachodzim kampjutarnuju hulniu, a nie trahiedyju.
«Usie babarykancy zastalisia viernyja svaim ideałam»
«NN»: U jakim siońnia stanie štab Babaryki i partyja, jakuju namahalisia stvarać?
JAS: Ja b skazała, što ŭsia supolnaść chutka źbiarecca, kali ŭ jaje buduć zadačy i vyklik, tamu što pakul ich niama. Usie babarykancy, mnie padajecca, zastalisia viernyja svaim ideałam. Jość tyja, chto padtrymlivaje sacsietki Viktara Babaryki i Mašy Kaleśnikavaj, kab ludzi nie zabyvalisia pra ich isnavańnie. Jość tyja, chto zajmajecca advakacyjaj palitviaźniaŭ. Prosta kali stała zrazumieła, što z partyjaj ničoha nie atrymlivajecca, što nam uvohule nie daduć ničoha rabić, to my nie bačyli i nieabchodnaści prydumlać sabie novy zaniatak. I bolšaść pajšła na pracu.
«NN»: Ty sama hatovaja znoŭ palityčna ŭklučycca pry źjaŭleńni zadač?
JAS: Dumaju, tak. Kaniečnie, usio budzie zaležyć ad tajminhu i taho, uva što treba budzie ŭklučacca. Z adnaho boku, piać hadoŭ minuła, i našy ŭjaŭleńni pra toje, jak pavinna adbyvacca baraćba, źmianilisia, jak i kantekst. Ale adnačasova z hetym apynucca znoŭ va ŭsio hetaj historyi možna za dźvie chviliny, kali toje spatrebicca.
«NN»: Ale na čale pavinny być mienavita Viktar Babaryka ci Maryja Kaleśnikava, pra što ty kazała raniej?
JAS: Nu tak. My byli addanyja hetym ludziam jak dobrym lidaram. Prosta jany ciapier u turmie.
«NN»: Ale ŭ kamandu da Cichanoŭskaj ciabie taksama klikali?
JAS: U samym pačatku była prapanova. Ale ja tady nie adčuvała, što varta. Ty ci žurnalist, ci aktyvist. Letam 2020 hoda mnie było jašče zrazumieła i darečna źniać «kryžyk» i pajści ŭ štab niešta rabić, bo tady byli vialikija vykliki i spravy. Heta było navat nie pra palityku ŭžo, a pra pieramieny i baraćbu za demakratyju, za kaštoŭnaści.
Kali kantekst źmianiŭsia, ja zrazumieła, što nie mahu być i žurnalistam, i aktyvistam. Ja na siońnia vybiraju być žurnalistam.
«NN»: Chto ź biełarusaŭ ciabie siońnia natchniaje?
JAS: Ja mahu skazać pra tych, za kim mnie cikava sačyć, chacia strašnavata pra niekaha zabyć. Tamu skažu pra častku.
Mnie cikava sačyć za tym, što robić Fiedzia Paŭlučenka, jaho materyjały i rasśledavańni. Mnie padabajecca ton padačy Reform.news. Padabajecca ich pieradača z Sašam Atroščankavym. Mnie cikava sačyć za Volaj Łojka i jaje dumkami. Padabajecca taksama hladzieć pieradaču «Obsuždajem». Taksama saču za maimi kalehami Arciomam Šrajbmanam i Ryhoram Astapieniam. Adčuvaju honar za toje, što robić prajekt «Maldzis», i za ludziej, jakija ŭdzielničajuć u vykupie i viartańni važnych dla Biełarusi rečaŭ finansava. Zdajecca, znachodziacca za miažoj, mahli b daŭno na ŭsio heta zabić.
Natchniajuć ludzi, jakija ŭ turmie i jakija vychodziać z turmaŭ. Ale heta takoje natchnieńnie praz bol i tryvohu. Natchniajuć biełarusy, jakija ŭ ciomnyja składanyja časiny ŭśmichajucca i žartujuć, adčuvajuć siabie žyvymi. Hladziš na takich i dumaješ — a ja što, chiba nie mahu tak?
«NN»: U adnym z apošnich vypuskaŭ «Hadzińničak cikaje» vy abmiarkoŭvali seksizm. Ty tam padzialiłasia, što ŭ siońniašnich stasunkach partnior hatuje vam abaim ježu, ale było i tak, što ciabie prymušali hatavać, chacia ty hetaha nje lubiš. Ty ciapier navučyłasia na starcie rasstaŭlać ramki ŭ adnosinach?
JAS: Viadoma, stasunki ŭ mianie byli roznyja. Tamu što ja dziaŭčyna, jakaja naradziłasia ŭ słavianskim śviecie ź jaho praviłami. I zaśpieła časopisy a-la Cosmopolitan, dzie raniej usio kruciłasia vakoł taho, jak zrabić žyćcio mužčyny bolš ščaślivym.
Ale ja niejak rana pačała bujanić i rana pačała supraciŭlacca niekamfortnym dla mianie rečam. Nu a seksistaŭ, viadoma, vakoł šmat. Ty tolki vyjdzieš — a jany ŭžo za dźviaryma. Ale dla siabie liču nieabchodnym im tłumačyć, što jany (i dzie) seksisty. Nie maŭčać, adukoŭvać. Niechta robić peŭnyja rečy ad nierazumieńnia, bo hadavaŭsia ŭ inšym asiarodździ, nie zaŭvažyŭ, što śviet źmianiŭsia.
«NN»: Jašče budučy ŭ Biełarusi ty kazała, što ŭ niejki momant tryhiernym stała pytańnie «a čamu ciabie jašče nie zatrymali»? Jakija pytańni tryhierać ciabie siońnia, jość takija niekarektnyja?
JAS: Tradycyjnyja niekarektnyja pytańni dla maładoj žančyny, u jakoj niama dziaciej, heta vy viedajecie. Ale ci śviet tak ačyściŭsia, ci ŭ mianie takoje atačeńnie, ale ja nie pamiataju nivodnaha čałavieka, jaki b spytaŭ u mianie, čamu ŭ mianie niama dziaciej, skazaŭ by «a hadzińničak cikaje!» Za apošnija hod-dva ŭ mianie mnohija siabry za tryccać, darečy, zaviali nie dziaciej, a sabak. My niadaŭna abmiarkoŭvali ź siabroŭkaj, što sabaki — heta novyja dzieci.
Z baćkami pieryjadyčna byli kanflikty nakont adzieńnia. Jany chacieli bačyć mianie bolš elehantnaj dziaŭčynaj, a nie ŭ sałdackich botach i z čornaj pamadaj — u mianie była takaja krychu hatyčnaja historyja. Kolki ja ni plaskała dźviaryma, jany ŭsio roŭna praciahvali mnie ŭkazvać na moj źniešni vyhlad.
Tata litaralna niadaŭna kamientavaŭ maju fryzuru, pahladzieŭšy adzin z vypuskaŭ na jutubie.
«NN»: Šmat ekśpiertaŭ prajšli praz tvajo šou, ź imi vy siarod inšaha abmiarkoŭvali budučyniu rehijona. Z ulikam novych uvodnych pa dziejańniach Trampa ŭ niekatorych ludziej hučać tryvožnyja dumki nakont pašyreńnia vajny, ty ŭ ich liku?
JAS: Tramp, vidavočna, abraŭ svajho favaryta ŭ hetaj vajnie, chiba tolki nie ličyć, što heta składanaja tonkaja pradumanaja šmatchadovačka — ale ja nie z łahiera trampistaŭ, kab u kožnym jaho niepryjemnym dziejańni šukać nadzieju i tłumačeńnie. A kali jon abraŭ Pucina svaim amal užo sajuźnikam, to naŭrad ci daść jamu napaści na Jeŭropu, kab nie być prymazanym da hetaha napadu. Tak što, spadziajusia, u bližejšy čas, kali daviadziecca emihravać, to tolki pa pryčynie nadvorja.
Kali vam padabajecca praca, jakuju robiać žurnalisty «Našaj Nivy», padtrymajcie nas, kali łaska, danatam praz «Patreon».
«Naša Niva» — bastyjon biełaruščyny
PADTRYMAĆŠrajbman apisvaje varyjanty, jak pry Trampie moža skončycca vajna va Ukrainie
«Hłabalna niama roźnicy pamiž mnoj, Paźniakom i Cichanoŭskaj». Čym siońnia žyvie dysident Viačasłaŭ Siŭčyk — vialikaja hutarka
Vialikaja hutarka z Alinaj Koŭšyk — pra intervju z Padsasonnym, skandał z Kulejem i reformy na «Biełsacie»
Kamientary
Dumki pra rodnuju movu, kali što.