Historyja1111

Čamu Horadzien staŭ Horadniaj?

Historyk Mikoła Vołkaŭ u fejsbuku raskazaŭ pra zaŭvažanyja im zakanamiernaści ŭ nazyvańni staražytnych nasielenych punktaŭ na terytoryi sučasnaj i histaryčnaj Biełarusi, prymianiŭšy mietady paraŭnalnaj linhvistyki. 

Stary zamak u Hrodnie. Fota: Wikimedia Commons

«Pracujučy razam z kaleham nad historyjaj Bieraścia, vyśvietliŭ, što nazva horada i ŭ histaryčnych krynicach, i dla miascovaha nasielnictva była mužčynskaha rodu, a źjaŭleńnie formy «Bieraście» ŭ nijakim rodzie treba interpretavać jak histaryjahrafičnuju pamyłku.

Pry hetym kalehi źviarnuli ŭvahu na dosyć vyrazna bačnuju zakanamiernaść: amal usie staražytnyja ruskija harady majuć nazvy ŭ mužčynskim rodzie. Heta amal praviła.

Transfarmacyja formy «Horodien'» u «Horodno» — nie histaryjahrafičnaja pamyłka, jana dobra bačnaja pa krynicach XVI stahodździa. A pryčynaj hetaha, vierahodna, była Litva.

Taksama jak z ruskimi nazvami mužčynskaha rodu, uražvaje raspaŭsiudžańnie žanočaha rodu siarod rańnich litoŭskich nazvaŭ: Kreva, Lida, Vilna, Koŭna i h. d. Možna dastatkova chutka dziasiatki takich nazvaŭ adrazu pryvieści, zhadvajučy hieahrafiju histaryčnaj Litvy.

Pryčym rusiny sprabavali ich pierakručvać u mužčynski rod kštałtu: Kovien', Kriev'. Paźniej z hetym dapamahli palaki, dla jakich nazvy kštałtu «Kiernovo» zaŭždy nabyvali mužčynski rod — «Kiernów».

Ja byŭ ździŭleny, kali pa krynicach XV-XVI stahodździaŭ razabraŭsia, što viadomaje miastečka Rakaŭ pad Mienskam nazyvałasia pieršapačatkova «Rakovo».

Adpaviedna, litoŭskim upłyvam možna patłumačyć i źjaŭleńnie Horadna/Horadni. Atrymlivajecca takaja cikavaja dychatamija mužčynskaha i žanočaha, ruskaha i litoŭskaha.

Kamientary11

  • daviedka
    29.01.2025
    «Mołočnyj mir» sdiełał svoim priemialnym briendom «Horodien'», kohda vozhłavił Hrodnienskij oblispołkom Vładimir Kravcov, urožieniec Leninhradskoj obłasti.
    Kotoryj rieċ na biełorusskom jazykie dažie po bumažkie nie smoh pravilno začitať.
  • Haradzieniec
    29.01.2025
    Čamu NN piša Hrodna, Minks zamiest Horadnia, Miensk?
  • rabi pilna i znoŭ budzie Vilna
    29.01.2025
    ale litoŭskaja Vilnia ź niejkaha pierapudu ciapieraka mužčynskaha rodu - Vilnius

Ciapier čytajuć

Usie kamiery na darohach pačali łavić aŭto nie tolki za chutkaść13

Usie kamiery na darohach pačali łavić aŭto nie tolki za chutkaść

Usie naviny →
Usie naviny

U Hrodzienskim zaaparku pračnulisia miadźviedzi VIDEA1

Zialenski raskazaŭ pra płan pa zakančeńni vajny i čyrvonyja linii dla Ukrainy9

U Minsku źjavicca dziciačy sadok u styli dziciačaha kanstruktara1

Z 15 sakavika padaražeje paliva, i heta pačatak vialikaj karekciroŭki cenaŭ2

Jakija prablemy hramadstva moh by vyrašyć Turčyn, kali b jon byŭ libierałam u centry sistemy? I ci moh by?7

U Biełarusi VNU niezakonna źbirała danyja studentaŭ — umiašalisia dziaržorhany. Vy takija danyja, imavierna, taksama davali1

U Viciebsku kot-hieroj abaraniŭ svaju haspadyniu ad jadavitaj źmiai8

Dałaj-łama raspavioŭ u svajoj knizie, što jahony pierajemnik pavinien naradzicca za miežami Kitaja1

Hihin raskazaŭ, što źmienicca praktyka pakarańnia za raspaŭsiud «ekstremisckich» materyjałaŭ13

bolš čytanych navin
bolš łajkanych navin

Usie kamiery na darohach pačali łavić aŭto nie tolki za chutkaść13

Usie kamiery na darohach pačali łavić aŭto nie tolki za chutkaść

Hałoŭnaje
Usie naviny →

Zaŭvaha:

 

 

 

 

Zakryć Paviedamić