«HUBAZIK schapiŭ ajčyma prosta kala dziciačaha sadka». Topavaja biełaruskaja karatystka raskazała, jak jaje siamja žyła paśla 2020
Ksienii Drončanka 21 hod. U 16 jana vychodzili na žanočyja maršy. Ciapier dziaŭčyna źbiraje miedali na čempijanatach — ale ŭžo dla polskaj zbornaj.
Uradženka Chojnikaŭ Ksienija Drončanka z 9 hadoŭ u karate. Na dvuch apošnich moładzievych čempijanatach Jeŭropy joj nie było roŭnych u raździele kumite ŭ katehoryi da 55 kh. Niuans u tym, što čempijonka pradstaŭlaje Polšču, a nie rodnuju Biełaruś, za zbornuju jakoj vystupała da 17 hadoŭ. Pakinuć Radzimu Drončanka była vymušanaja praz pahrozu palityčnaha pieraśledu paśla vybaraŭ-2020 u dačynieńni da siabie i svaich rodnych.
U intervju telehram-kanału «O, sport! Ty — mir!» 21-hadovaja spartsmienka raskazvaje pra pieraśled siamji paśla vybaraŭ i toje, jak uładkavałasia ŭ Polščy. Pryvodzim asnoŭnaje.
U 2020-m, kali Ksienija była na junijorskim čempijanacie Jeŭropy, joj patelefanavaŭ ajčym i skazaŭ, što ŭ kvatery byŭ pieratrus. Siłaviki pieraviarnuli ŭsiu kvateru, navat zabrali stary dziońnik dziaŭčyny.
U brata ŭ dziciačym sadzie pačalisia prablemy, paśla taho, jak ajčyma pasadzili, a maci była ŭžo ŭ Polščy.
«Ja žyła z babulaj, a ŭ sadzie zaŭvažyli, što za bratam zaŭsiody prychodžu tolki ja, pryčym mnie ž tady nie było 18 hadoŭ. Kali treba było padpisvać niejkija papierki, u sadzie prasili pieradać ich baćkam abo kazali, kab baćki sami pryjšli. Ja ŭvieś čas kazała, što pieradam, ale ŭ nastupny raz znoŭ prychodziła sama.
U niejki momant u sadzie pačali padazravać, što niešta tut nie tak. Babuli patelefanavali z sacyjalnaj słužby, skazali, što pryjduć da jaje z pravierkaj. Pryjšli rabotniki, doma my byli ŭtroch. Pahladzieli ŭsiu kvateru, ladoŭniu, schadzili na druhi pavierch (u babuli ŭ centry Homiela dvuchpaviarchovaja kvatera). Uvohule, abłazili ŭsiu kvateru. Pa vyniku skazali, što ŭsio dobra, i syšli. A potym my daviedalisia, što ŭ dakumientach napisali, byccam babula invalid, nie chodzić, u nas niama čaho jeści, my ledź vyžyvajem. Pa fakcie hetaha nie było, ale napisali tak, kab u nas byli prablemy. Dumaju, jakraz praz našu hramadzianskuju pazicyju. Tady ja ŭžo razumieła, što treba źjazdžać».
Ajčyma Ksienii pasadzili za ŭdzieł u pratestach i za kamientary.
«Kali jon advodziŭ brata ŭ sad, jaho prosta kala bramy schapiŭ HUBAZiK. Źviazali, hałavoj u asfalt, a brat sam dajšoŭ da sadka. Ajčym siadzieŭ u Homieli try miesiacy, potym jaho vypuścili na niejki čas, jon skarystaŭsia momantam i ŭciok. Da taho momantu ja ŭžo była ŭ Polščy. Brata pieravieźli krychu paźniej. Kab sacsłužby nie stvaryli jašče bolš prablem, brat žyŭ u ciotki, dziadźki i naohuł u inšym horadzie, a nie z babulaj».
Kali dziaŭčyna pierajechała ŭ Polšču, to pajšła ŭ kłub «Alimp» u Łodzi (Łodź abrali, bo tut žyŭ jaje dziadźka). Jaje pośpiechi zaŭvažyli. Trenier polskaj zbornaj letaś nazyvaŭ Ksieniju najlepšaj spartsmienkaj, jakaja trenirujecca ŭ Polščy, i, mahčyma, adnoj z najlepšych u śviecie. Paŭtara hoda tamu Ksienija atrymała polskaje hramadzianstva.
Dziaŭčyna raskazvaje pra siamju. Ajčym pracavaŭ na «Homielenerha», mama była jurystam, ale paśla dekretu nie zmahła viarnucca ŭ prafiesiju. Spartoŭka raskazvaje, što jaje siamja cikaviłasia palitykaj jašče da 2020-ha i była suprać režymu Łukašenki. Tak što ŭdzieł u akcyjach pratestu — heta łahičny krok.
«Cikava, što ja nie žyła ž nie pry Łukašenku, ale ŭsio roŭna zaŭsiody była suprać jaho. Heta i ŭpłyŭ baćkoŭ, a potym i ŭpłyŭ usiaho taho, što ja ŭbačyła ŭ 2020-m. Jak bili ludziej, jak stavilisia nie pa-čałaviečy. A kali daviedałasia, što było ŭ turmach, prosta muraški pa skury».
Fota ŭ Instagram ź bieł-čyrvona-biełym ściaham dziaŭčyna nie chavała, navat znachodziačysia ŭ Biełarusi. «[Heta było] niebiaśpiečna, viadoma. Ale nichto i nie patrabavaŭ jaho schavać, a mnie samoj nie chaciełasia. Choć, moža, u škole i byli peŭnyja namioki, ale, ščyra, nie pamiataju dakładna».
Jana zhadvaje, jak u svaje 16 hadoŭ adčuvała siabie na akcyjach.
«My zaŭsiody chadzili ŭsioj siamjoj, ale było strašnavata. Bo mohuć zatrymać, zrabić usio, što zaŭhodna. Ale my razumieli, što treba vychodzić, pakazvać svajo staŭleńnie da situacyi. Plus byŭ honar za biełarusaŭ, za nacyju, pryjemna było bačyć pazityŭ, abjadnańnie naroda. Tak što strach źmiešvaŭsia z honaram i ščaściem. My chadzili amal na ŭsie akcyi. I navat kali baćki zastavalisia doma, ja sama chadziła, naprykład, na žanočy marš. Mnie choć i było strašna, 16 hadoŭ, ale razumieła, što treba. Viedajecie, ja tady bolš bajałasia nie za siabie, a za baćkoŭ, za toje, jak jany ŭsprymuć, kali mianie zatrymajuć. Baćki časam navat kazali, što lepš nie treba, ale ja ŭsio roŭna sychodziła».
Ciapier siamji žyvie ŭ polskim horadzie Alaksandruŭ Łudzski, heta ŭ 16 kiłamietrach ad Łodzi. Na treniroŭki dziaŭčyna jeździć u Łodź.
Spartoŭka zhadvaje biełaruskuju nacyjanalnuju zbornuju.
«Tam kožny sam za siabie. Asabliva mocna heta vyjaviłasia paśla «vybaraŭ»-2020. Usie viedali maju pazicyju, ale padtrymki ja nie ŭbačyła, ludzi bajalisia niešta skazać — usio praz strach stracić miesca ŭ składzie. Navat nie viedaju, ci ludzi sami pa sabie takija, ci ich zašuhali, ale jany maŭčali i bajalisia navat vykazać padtrymku mnie. Choć pry hetym nichto z tych ža trenieraŭ, kiraŭnikoŭ Fiederacyi na mianie nie cisnuŭ za maju pazicyju, prablem nie było».
Ksienija raskazvaje pra vypłaty ad polskaj nacyjanalnaj zbornaj za jaje pośpiechi.
«Letaś za pieramohu na čempijanacie Jeŭropy ja atrymała dzieviać tysiač złotych (2160 jeŭra) ad prezidenta krainy i čatyry tysiačy złotych (960 jeŭra) ad horada. U Biełarusi takija hrošy za pieramohi na turnirach navat blizka nie dajuć — u razy mienš. A što tyčycca štomiesiačnaj zarpłaty jak člena nacyjanalnaj zbornaj Polščy, to jaje tut niama, ale pryzavyja pa fakcie vielmi vialikija.
Kali my jeździli na spabornictvy ŭ Biełarusi, ja sama pavinna była apłačvać prajezd, pražyvańnie ŭ hateli, charčavańnie, startavy ŭniosak. Fiederacyja niešta apłačvała, ale vielmi nievialikuju častku. U Polščy ŭsio pa-inšamu — ja naohuł ničoha nie płaču. (…)
Taksama ŭ Biełarusi ja sama sabie kuplała ekipiroŭku, tuju ž abaronu, kimano. A tut u mianie źjavilisia sponsary, jakija apłačvajuć».
Maci Ksienii adkryła svoj biznes — u jaje sałon pryhažości, tam jana jašče pracuje majstram manikiuru. Ajčym pracuje taksistam. Brat chodzić u škołu.
Sama dziaŭčyna, aproč spartyŭnaj karjery, vučycca ŭ miedycynskim univiersitecie Łodzi na dyjetołaha.
«Jašče žyvučy ŭ Biełarusi, cikaviłasia pravilnym charčavańniem, prytrymlivałasia jaho, dva hady nie jeła cukar. Čytała šmat pra ježu, pra biełki, vuhlavody i hetak dalej. Ale ŭ mianie była i inšaja mara — stać vieterynaram. Voś tolki ŭ Łodzi niama ŭniviersiteta, dzie možna atrymać dypłom vieterynara, tamu i vybrała śpiecyjalnaść dyjetołaha».
Kamientary